Quyền riêng tư và bảo mật của ứng dụng chuyển văn bản thành giọng nói

Các vấn đề khi sử dụng giọng nói nhân tạo không đúng mục đích

Việc tạo ra và sử dụng giọng nói nhân tạo giả mạo gây ra những hậu quả nghiêm trọng về mặt pháp lý và xã hội:

Tạo nội dung giả mạo

Một trong những mối lo ngại lớn nhất về việc lạm dụng công nghệ giọng nói nhân tạo là tạo ra các đoạn âm thanh giả mạo để lừa đảo, chiếm đoạt tài sản. Kẻ xấu có thể dễ dàng bắt chước giọng nói của người thân, bạn bè để thực hiện các cuộc gọi lừa đảo, yêu cầu chuyển tiền hoặc lôi kéo đầu tư vào các dự án ma. Nguy hiểm hơn, công nghệ này còn được sử dụng để xâm nhập vào các hệ thống bảo mật sử dụng xác thực giọng nói, gây ra những thiệt hại nghiêm trọng về tài chính.

Phát tán thông tin sai lệch

Công nghệ tổng hợp giọng nói đang bị lợi dụng để tạo ra những đoạn âm thanh chứa đựng thông tin sai lệch, kích động dư luận và gây chia rẽ cộng đồng. Việc sử dụng giọng nói AI giả mạo thành các nhân vật có tầm ảnh hưởng càng khiến những thông tin này trở nên đáng tin hơn trong mắt công chúng. Những cuộc gọi giả mạo Deepfake không chỉ làm tổn hại đến uy tín của cá nhân và tổ chức mà còn làm cộng đồng hoang mang, gây mất trật tự xã hội.

Kẻ xấu sử dụng giọng nói nhân tạo để phát tán thông tin sai lệch

Quấy rối và lạm dụng

Sử dụng công nghệ chuyển văn bản thành giọng nói để quấy rối, đe dọa đang trở thành một vấn nạn xã hội đáng báo động. Những cuộc gọi đe dọa, tin nhắn âm thanh chứa đựng lời lẽ xúc phạm không chỉ gây tổn thương về tinh thần mà còn ảnh hưởng đến cuộc sống hằng ngày của nạn nhân. Đây là một hình thức quấy rối trực tuyến mới, khiến việc phòng chống và xử lý các hành vi này trở nên khó khăn hơn bao giờ hết.

Xâm phạm quyền riêng tư

Việc sử dụng giọng nói của người khác để tạo ra giọng đọc nhân tạo mà không có sự cho phép là hành vi xâm phạm quyền riêng tư và bảo vệ dữ liệu cá nhân. Theo quy định của pháp luật, giọng nói được coi là một dạng dữ liệu cá nhân và việc sử dụng chúng trái phép là vi phạm pháp luật. Hành vi này không chỉ gây ảnh hưởng đến danh dự, nhân phẩm của cá nhân mà còn dẫn đến những hậu quả pháp lý nghiêm trọng, tùy thuộc vào mức độ vi phạm.

Sử dụng giọng nói nhân tạo không có sự cho phép của cá nhân là vi phạm pháp luật

Một số hình thức lạm dụng khác

Công nghệ chuyển văn bản thành giọng nói không chỉ dừng lại ở việc tạo ra giọng nói. Khi kết hợp với các công nghệ khác, nó tạo ra những hình thức lạm dụng đa dạng và tinh vi hơn. Cụ thể như:

●    Tạo deepfake: Công nghệ này kết hợp tinh vi với các thuật toán xử lý hình ảnh để tạo ra những video deepfake cực kỳ chân thực. Trong video, khuôn mặt của người này có thể bị thay thế bằng khuôn mặt của một ai đó, đồng thời giọng nói cũng được lồng ghép giả mạo. Điều này không chỉ gây tổn hại nghiêm trọng đến danh dự và uy tín của nạn nhân mà còn có thể dẫn đến những hậu quả pháp lý và xã hội nghiêm trọng.

●    Tự động hóa cuộc gọi: Công nghệ chuyển văn bản thành giọng nói (TTS) đang được lợi dụng để tạo ra các cuộc gọi tự động hàng loạt với mục đích thương mại hoặc thậm chí là lừa đảo. Những cuộc gọi này không chỉ gây phiền nhiễu cho người nhận mà còn tiềm ẩn nguy cơ lừa đảo, chiếm đoạt thông tin cá nhân. Sự khó phân biệt giữa cuộc gọi tự động và cuộc gọi thực tế khiến người dùng trở nên bất lực trước những cuộc tấn công này.

Kẻ xấu tạo video deepfake cực kỳ chân thực để lừa đảo người dùng

Phương pháp giải quyết các vấn đề trên

Dưới đây là một số giải pháp nhằm khắc phục các vấn đề phát sinh từ việc sử dụng giọng nói nhân tạo sai mục đích:

Xây dựng chính sách bảo mật dữ liệu rõ ràng

Việc sử dụng giọng nói nhân tạo ngày càng phổ biến đòi hỏi các tổ chức phải thiết lập bộ quy tắc rõ ràng và minh bạch. Các quy định này bao gồm những biện pháp bảo vệ quyền riêng tư của người dùng, ngăn chặn việc tạo ra nội dung giả mạo và xử lý nghiêm các hành vi lạm dụng công nghệ. Đồng thời, các quy định này cần được truyền đạt một cách đơn giản, dễ hiểu để mọi người đều có thể nắm bắt và tuân thủ.

Các biện pháp bảo mật dữ liệu người dùng

Để bảo vệ dữ liệu giọng nói cá nhân, việc thiết lập hệ thống kiểm soát truy cập chặt chẽ là điều vô cùng cần thiết. Chỉ những cá nhân được ủy quyền mới nên có quyền truy cập vào hệ thống lưu trữ và xử lý dữ liệu này. Bên cạnh đó, việc mã hóa dữ liệu bằng các thuật toán hiện đại sẽ giúp ngăn chặn việc truy cập trái phép.

Các tổ chức cần có hệ thống kiểm soát truy cập chặt chẽ, bảo vệ thông tin người dùng

Ngoài ra, các cơ quan, tổ chức cũng nên triển khai hệ thống kiểm soát truy cập đa lớp và thường xuyên cập nhật các bản bảo mật để giúp tăng cường khả năng bảo vệ dữ liệu trước các cuộc tấn công mạng.

Xây dựng tính minh bạch

Để xây dựng lòng tin với người dùng, các nhà cung cấp dịch vụ cần đảm bảo minh bạch về việc sử dụng công nghệ AI. Người dùng có quyền biết khi nào họ đang tương tác với một hệ thống AI và khi nào họ đang nói chuyện với một nhân viên. Sự minh bạch này sẽ giúp người dùng cảm thấy được tôn trọng và tin tưởng vào các dịch vụ mà họ đang sử dụng.

Tăng cường giáo dục người dùng

Để bảo vệ người dùng trước những tác động tiêu cực của công nghệ tổng hợp âm thanh, việc nâng cao nhận thức là vô cùng cần thiết. Các chương trình đào tạo về công nghệ này nên được triển khai rộng rãi, nhằm trang bị cho người dùng những kiến thức cần thiết để sử dụng công cụ một cách an toàn và có trách nhiệm. Thông qua các chương trình này, người dân sẽ được trang bị kiến thức về các rủi ro tiềm ẩn, cách nhận diện và phòng tránh các hành vi lạm dụng công nghệ, đồng thời biết cách báo cáo các trường hợp vi phạm.

Công nghệ chuyển văn bản thành giọng nói mang đến nhiều tiện ích, nhưng cũng đặt ra nhiều thách thức về vấn đề bảo mật và quyền riêng tư. Vì vậy, để sử dụng dịch vụ một cách an toàn và hiệu quả, người dùng cần trang bị đầy đủ kiến thức, kỹ năng cần thiết nhằm bảo vệ thông tin cá nhân và tránh những rủi ro tiềm ẩn.